تأثیر پیش تیمار نانو کلوئید سیلیکون بر برخی شاخص‌های جوانه‌زنی و خصوصیات فیزیولوژیکی گیاهچه گندم تحت شرایط تنش خشکی

این تحقیق با هدف بررسی تأثیر پیش تیمار نانو­کلوئید سیلیکون بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاهچه گندم تحت شرایط تنش خشکی در آزمایشگاه تنش­های محیطی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام گردید. آزمایش  به­ صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شش سطح خشکی (صفر،3-، 6-، 9-، 12-، 15- بار) و پنج سطح نانو سیلیکون (صفر، 15، 30، 45، 60 میلی­ گرم بر لیتر) بودند. نتایج نشان داد که افزایش مقدار نانوسیلیکون صفاتی مانند درصد جوانه ­زنی(6.1%)، سرعت جوانه‌زنی(23.3%) را کاهش ولی سرعت جوانه­ زنی روزانه (12.5%) و میانگین زمان جوانه­ زنی (12.8%) را افزایش داده و بر متوسط جوانه‌زنی روزانه تاثیری نداشت. افزایش سطح تنش خشکی صفات درصد جوانه‌زنی(8.5%)، سرعت جوانه‌زنی (41.1%) را کاهش داد اما سرعت جوانه­ زنی روزانه (12.5%) و شاخص جوانه ­زنی(18.25%) را افزایش داد. همچنین میزان کلروفیل a (45%)، کلروفیل  b(53.3%) و کارتنوئید (49.8%) در تنش خشکی با شدت متوسط (3- بار) افزایش یافته ولی با افزایش شدت تنش خشکی به 6- بار، کاهش معنی داری نشان داد، ضمن آنکه در این سطح تنش(6- بار)، مقدار پرولین به شدت افزایش نشان داد (93.3%). با افزایش مقدار نانوسیلیکون از 30 (میلی گرم در لیتر) به بالا، میزان کلروفیل b و کارتنوئیدها روندی افزایشی نشان داد ولی تفاوت معنی داری با همدیگر  نداشتند. اثر متقابل تنش خشکی و نانوسیلیکون بر سرعت جوانه ­زنی، میزان کلروفیل b و کارتنوئید معنی­دار شد ولی بر سایر صفات مورفولوژیک بذر و فیزیولوژیک گیاهچه معنی ­دار نشد. اگرچه میزان کلروفیل و کارتنوئید  با افزایش تنش خشکی از سطح صفر به 6- بار کاهش یافت ولی در حضور ذرات نانو سیلیکون مقدار آن­ ها  بیشتر از تیمار شاهد بود. به نظر می­رسد تجمع پرولین در گندم، مکانیسمی برای تحمل به خشکی است. همچنین می­ توان نتیجه گرفت اثر مقادیر نانوسیلیکون بر خصوصیات مختلف بذر و گیاهچه در شرایط تنش خشکی، محسوس تر از اثر آن در شرایط عادی و بدون تنش است.